Η συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, Ειρήνη Κανακάκη, αποκαλύπτει στο Fairytales τα μυστικά που κρύβει "Το Άρωμα της έντασης", με φόντο την Κομοτηνή των φοιτητικών χρόνων και τη διαρκή αναζήτηση της αλήθειας και τη γνώσης. Άλλωστε... "μία διαδρομή φτιάχνεται με τα όχι και με τα ναι, κατά περίπτωση, σε συνδυασμό και με την τύχη, την ανάγκη, την περιέργεια ή και τις συμπτώσεις… Σημασία έχει τι θα μείνει στον τελικό λογαριασμό και όχι το επίκαιρο… Να, κάτι ακόμη που δίδαξε ο Μίκης, ο Μάνος, η Μελίνα…"
Αποκλειστική συνέντευξη της Ειρήνης Κανακάκη στο Fairytales
Ποιο είναι το αποτύπωμα των φοιτητικών σας χρόνων, από τη Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, την Κομοτηνή και τη Ροδόπη και πόσο καθοριστικά υπήρξαν στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς σας και την εξέλιξη της ζωής σας μέχρι σήμερα;
Αυτή η πόλη (η Κομοτηνή) και αυτά τα χρόνια, με σφράγισαν ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνη. Μου άνοιξαν τον δρόμο που ακολούθησα αργότερα και ακόμη ακολουθώ και για καλό και για κακό.
Ο ετεροχρονισμός, πολιτικός και πολιτιστικός, που πρόλαβα κι εγώ και πολλοί της γενιάς μου -γιατί ανήκω και στη γενιά του Τεμπονέρα-, εκτός από το ότι με καθοδήγησε στο να αυτοεφευρεθώ, να αυτοεπινοηθώ, με έψησε στο καζάνι των ιδανικών των δεκαετιών του '60 και του '70.
Η σχέση μου με την καθηγήτρια ποινικού δικαίου στο ΔΠΘ και στενή μου φίλη, Αγγέλα Σαρέλη, που μας άφησε τόσο νωρίς και το «Άρωμα», είναι αφιερωμένο σε εκείνη. Με δίδαξε το είδος της αδίστακτης ελευθερίας που δεν ενδίδει και δεν παραδίδεται… Τι άλλο να πω…
Όποιος έχει υπάρξει ή περάσει από την Κομοτηνή, θα με καταλάβει. Εξάλλου, οι κώδικες συναδελφικότητας και αλληλεγγύης αντέχουν ακόμη.
To άρωμά της
«Όταν εξομολογείσαι, ταυτόχρονα παραχωρείς ένα μέρος της ελευθερίας σου», επισημαίνει ο συνονόματος μου στη Σελεστίνα.
Tι σηματοδοτεί η απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη για τον πολιτισμό εν γένει αλλά και για εσάς προσωπικά; Ενστερνίζεστε την κριτική για τον «πολιτικό Μίκη» των τελευταίων χρόνων;
Θα ήταν κοινότοπο να πω ότι σημαίνει το τέλος μια εποχής, απώλεια εθνικού και διεθνούς κεφαλαίου… Όσο για μένα, νιώθω, όπως και πολλοί άλλοι, ότι χάθηκε ένας καλλιτεχνικός και πολιτικός πατέρας που όρθωνε το τεράστιο ανάστημα, όταν όλος ο κόσμος των τεχνών και των γραμμάτων ήταν εξαφανισμένος ή με κατεβασμένο το κεφάλι ή ακόμη χειρότερα εξαγορασμένος.
Ο Μίκης πάλευε για τις κλασικές αξίες της γνήσιας αριστεράς, την ανατροπή, το δίκαιο, την ισότητα, την υπεράσπιση των αδυνάμων, τα δικαιώματα των καλλιτεχνών, των ανθρώπων εν γένει, για έναν καλύτερο κόσμο και δεν τον ένοιαζε από ποιο μετερίζι θα το πετύχαινε. Τον ενδιέφερε το αποτέλεσμα… Ακόμη κι αν αυτό τον οδηγούσε σε αμφιλεγόμενες ενέργειες και τοποθετήσεις. Ακόμη κι αν μπήκε στον κίνδυνο να εκτεθεί… Αλλά πώς να εκτεθεί ένα πλάσμα που πιο πολύ θύμιζε στοιχείο της φύσης, παρά ανθρώπινο ον;
Η διακριτική τηλεοπτική σας παρουσία στο πέρασμα των χρόνων τίθεται στη σφαίρα της αυτοκριτικής σας -αναφορικά με τον ρόλο της τηλεόρασης, πρωτίστως της ιδιωτικής- ή αυτό αφορά και στο θέατρο, που μπορεί, πολλές φορές, να υποκρύπτει μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες αγκυλώσεις και διαστρεβλώσεις;
Μία διαδρομή φτιάχνεται με τα όχι και με τα ναι, κατά περίπτωση, σε συνδυασμό και με την τύχη, την ανάγκη, την περιέργεια ή και τις συμπτώσεις… Ό,τι αντέχει κατά καιρούς το στομάχι μας και όπου μας πάει το ένστικτό μας. Ελπίζω να μη με οδήγησε η απειρία μου και όλα τα παραπάνω σε κάποια επιλογή που να πρόσβαλε εμένα ή το κοινό. Σημασία έχει τι θα μείνει στον τελικό λογαριασμό και όχι το επίκαιρο… Να, κάτι ακόμη που δίδαξε ο Μίκης, ο Μάνος, η Μελίνα…
«Στη σύντροφο της ζωής μας και σε κάθε συντρόφι, λέμε με κάθε κόστος την αλήθεια μας». Πόσο το έχετε τηρήσει αυτό στην ενήλικη ζωή σας και με τι κόστος;
Απόλυτα και με πολλαπλό κόστος μεγέθους και ποιότητας σε όλους τους τομείς.
«Προτιμώ να είμαι μια έρημος μόνη μου, απ’ ότι έρημη μαζί σας». Εξακολουθείτε να το υποστηρίζετε σήμερα; Πόση δύναμη ψυχής χρειάζεται η υλοποίησή του στην πρώτη περίπτωση;
Δε μου αρέσουν τα τσιτάτα, αλλά αυτό είναι ένας τρόπος ζωής και σκέψης που δεν τον προλαβαίνεις, σε προλαβαίνει και βυθίζεσαι με τους δαίμονες και τα τέρατά σου και επανέρχεσαι, όταν υπάρχει λόγος ή στόχος… Η μοναξιά πονάει και θεραπεύει, αλλά τουλάχιστον σε προστατεύει από την ντροπή, τη βαθιά, την εσωτερική.
Εξάλλου, ως μοναχοπαίδι, κόρη ναυτικού, είμαι προπονημένη στη μοναξιά… Ως κόρη μιας μάνας με αγύριστο κεφάλι στις απόψεις και τον τρόπο ζωής της, με όποιο κόστος, δεν κάνω πάσο.
Καλύτερα μονάχη μου ειλικρινά απ’ ό,τι μέσα σε κόσμο που δε με αφορά, ούτε εγώ εκείνους, εξάλλου… Δεν αντέχεται η ψευτιά… Και νομίζω δεν «αντέχει» κιόλας.
Κοντά τριάντα χρόνια από τότε που γράφτηκε «Το άρωμα της έντασης»... τίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά; (σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο)
Το μόνο που έχει αλλάξει είναι η μουτσούνα του πολιτικού εχθρού, τώρα κρύβεται καλύτερα, τότε οι μάχες ήταν πιο στα ίσα… Ήταν ορατός στο πεζοδρόμιο κι άκουγες την μπότα του, τώρα μακιγιάρεται καλύτερα… Αλλά θα ξεγυμνωθεί πάλι, όπως έγινε με τη Χρυσή Αυγή και τα ακραία περιστατικά παράλογης βίας έναντι αδυνάμων, από θεσμικά πρόσωπα και μη, διεθνώς, που στιγμάτισαν τα τελευταία χρόνια και μας σόκαραν όλους. Είναι θέμα χρόνου.
Όσο για μένα, όσο αντέχω, με όποιον τρόπο, θα ουρλιάζω μέσα κι έξω μου, θα παίρνω θέση και θα ανθίσταμαι, όπως μπορώ.
«Έπρεπε να δέχεσαι πειθήνια όλους τους βιασμούς της περίφημης ελληνικής οικογένειας: Για το καλό σου...» Πόσο εφικτό (ή ευκολότερο/δυσκολότερο) είναι στις μέρες μας να απεγκλωβιστεί μία γυναίκα και δη της περιφέρειας από τον ιστό της πατριαρχίας και της μικροαστικής ελληνικής οικογένειας; Πώς το διαχειριστήκατε εσείς;
Εγώ… Κατά μέτωπο και το πλήρωνα και το πληρώνω. Κάποτε πέφτω και ξανασηκώνομαι… Αλλά, όπως με χαρακτήρισε κάποιος δάσκαλος, είμαι χαλκέντερη. Η πάλη της γυναίκας, όταν δεν μπουρδουκλώνει την ομοιότητα με την ισότητα, είναι στην αρχή της και θέλει στήριξη, δομές και επί της ουσίας συστημικές αλλαγές… Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη για να γίνει βίωμα στις γυναίκες της πόλης και της περιφέρειας να μεγαλώνουν ωσάν κανονικούς ανθρώπους τα αρσενικά τους για να αλλάξουν τα πράγματα. Έτσι, για να μην εξαναγκάζεται καμία γυναίκα να σωπαίνει, να μιμείται, να υποφέρει, να μεταμφιέζεται στον εκβιαστικό «λαιμό» που στρέφει κρυφίως τις αποφάσεις του άντρα της ή τραγικότερα να κακοποιείται ή και να αφαιρείται βίαια από τη ζωή και αυτά όλα να είναι ανεκτά, κομμάτια μιας βαθιάς ριζωμένης κουλτούρας.
Θέλει πολλή δουλειά ακόμη για να φτάσουμε να θεωρείται η ελεύθερη επιλογή και αυτοδιαχείριση κάθε γυναίκας αυτονόητη.
«Αλλόκοτο ζώο παρέμεινες να σέρνεσαι στα δικά σου μονοπάτια». Ποια είναι τα μονοπάτια που θέλετε να διαβείτε στους μήνες που έρχονται, σε συγγραφικό και καλλιτεχνικό επίπεδο;
Σκέψεις, εκκρεμότητες, σχέδια ακόμη περισσότερα… Μισαδάκια… Μαθητεία σε έναν κόσμο κι έναν καιρό που θέλει δυνάμεις και αντοχές… Θα δείξει.
«Τους προδότες τους έριχναν στα γκρεμνά της μοναξιάς, της απόλυτης ανασφάλειας και του φόβου». Ισχύει και σήμερα ή έχει διαφοροποιηθεί;
Νομίζω, ναι… Αυτό είναι βαθιά ανθρώπινη αλήθεια… Εξάλλου, τη συναντάμε πολλαπλά ειπωμένη ως κίνητρο ηρώων της διεθνούς γραμματείας… Πώς αλλιώς;
Στην ερώτηση «Τι ζει; Τι μένει τελικά πίσω;» θα δίνατε την ίδια απάντηση («Η απάντηση βρίσκεται στο τραγούδι της φωτιάς για την ξακουστή ομορφιά του αρώματος της μοναξιάς») ή διαφορετική σήμερα;
Καμία από τις αισθήσεις μας δε μας εξαπατά, όταν μένουμε μόνοι μας μαζί τους με τη φωτιά της αλήθειας μας, πολύ περισσότερο για μένα η μυρωδιά… Έτσι, λοιπόν, για μένα τουλάχιστον, παραμένει η εν λόγω απάντηση, ίδια. Δεν μπορώ να το αποδείξω και δεν ισχύει για όλους το ίδιο… Ευτυχώς… Θα ήταν πολύ βαρετό… Δε βρίσκετε;
Βιογραφικό
Η Ειρήνη Κανακάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, της Δραματικής Σχολής Αθηνών, (Γ. Θεοδοσιάδη) και του Atelier Υποκριτικής και Θεατρικών Σπουδών, (Κέντρο Λαϊκού Θεάτρου) και Υποψήφια Διδάκτωρ στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών Ναυπλίου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Έχει διδάξει υποκριτική, ιστορία θεάτρου, δημιουργική γραφή σε σεμινάρια που φιλοξενήθηκαν σε χώρους τέχνης και σχολές και Αγωγή του Προφορικού Λόγου στη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου.
Έχει εργαστεί ως ηθοποιός στο θέατρο και την τηλεόραση.
Ασχολείται με την πρωτότυπη γραφή, τη διόρθωση, την επιμέλεια και τη μετάφραση κειμένων. Επίσης με την επικοινωνία, οργάνωση, καλλιτεχνική επιμέλεια και σκηνοθεσία πολιτιστικών εκδηλώσεων και παραστάσεων.
Από τα έργα της έχουν εκδοθεί δύο επιστημονικά συγγράμματα: «Ανθολόγιο Θεατρικών Μονολόγων Ξένοι Συγγραφείς» (Δωδώνη, 2005. Θαλασσί, 2010. Εκδόσεις Φίλντισι, 2016) και «Ανθολόγιο Θεατρικών Μονολόγων Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς» (εκδόσεις Φίλντισι, 2012) τα οποία αφορούν συνθέσεις ιστορίας, βιογραφιών δραματουργών, συνόψεις μύθων των έργων τους και ανθολογίας μονολόγων, τα οποία έχουν επιλεχθεί ως διδακτέα ύλη σε αντίστοιχες σχολές ΑΕΙ (Θεσσαλονίκης, Ναυπλίου) και στις περισσότερες δραματικές σχολές.
Επίσης έχουν εκδοθεί η δραματική κομεντί διασκευασμένη σε νουβέλα, «Άσε με να καπνίσω το δάκρυ σου» (Πλέθρον, 1996), η πολιτική παρωδία «7 Συγγραφείς κάνουν βαρελάκια στους τάφους τους» (Πορφύρα, 2008), η νουβέλα επικής φαντασίας «Οι γυναίκες που δεν υπήρξαν ποτέ» (ΕΝΤΥΠΟΙΣ, 2013, Μωραΐτης Εκδόσεις, 2016) και «μία συνενοχή κειμένων», το «Με λένε Σαλώμη και είμαι ένα κωλόπαιδο» της οποίας υπήρξε Ηθική αυτουργός και συνεργός (Μωραΐτης Εκδόσεις, 2018.) και μία συλλογή κειμένων με τίτλο Greca Mama Mafiosa (εκδόσεις Φίλντισι, 2019). Υπό έκδοση δε βρίσκονται η μετάφραση 16 ποιημάτων του John Wilmot (Earl of Rochester) και μιας συλλογής ποιημάτων και διηγημάτων της, με τίτλο το Άρωμα της Έντασης
Από τα προαναφερόμενα τα δύο πρώτα έχουν παρασταθεί αντιστοίχως στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κομοτηνής το 1996 και στο θέατρο Εντροπία το 2008-9. Επίσης συμμετείχε και στη δραματική σύνθεσή δύο μονόπρακτων, «Το τελευταίο Επουράνιον άρωμα» στο Χυτήριο το 2007 και στο φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών στο Τρένο στο Ρουφ το 2012 με τη φουτουριστική μηχανή «Yesmanity 2042», η οποία στην πλήρη μορφή της παρουσιάστηκε στον Πολυχώρο Αλεξάνδρεια τον Ιούνιο του 2013. Το 2017, παρουσίασε τη σκηνική σύνθεση «Του Έρωτα και της Απώλειας» με την ερασιτεχνική ομάδα της στον πολιτιστικό σύλλογο Εύπολις στον Ν. Κόσμο.
Εμπνευστής και δημιουργός του χώρου Γραμμάτων και Τεχνών DUENDE που στηρίχτηκε στην αρχή της ανταποδοτικότητας φιλοξενώντας και διοργανώνοντας πολλαπλής φύσεως καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, δραστηριότητες και σεμινάρια κατά τη σεζόν 2014-15.
Από το 2016, παρουσιάζει την interactive surreal dramedy της, Μπαμ Τρελελέ De Deux Femmes, Barb Tyrolese De Deux Femmes, Το Υπογένειο Δύο Γυναικών ή Να Με Πάτε Στον Μπαρμπέρη Να Μου Ξουρίσει Το Μούσι! (Μωραΐτης Εκδόσεις, 2016) σε σκηνοθεσία της στο θέατρο Παραμυθίας, στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια, στο LA Theatre, στη Σβούρα, στο Λουκούμι, στο Cabaret Voltaire στους πολιτιστικούς συλλόγους Καλλιτεχνόραμα και Εύπολις, στη μουσική σχολή Εστουδιαντίνα… η οποία κυκλοφορεί από τις Μωραΐτης Εκδόσεις και συνεχίζει… παρέα με το Πω-Πω! Νεύρα!, τη δεύτερη διαδραστική μουσικοθεατρική παράστασή της που έκανε πρεμιέρα το Φεβρουάριο του 2018 και πάει… Επίσης το Αριστερά καθ’ υπόθεσιν μία μουσικοποιητική σύνθεση που ξεκίνησε τον Απρίλη του 2019. To 2.500 χρόνια San ta Mutra Mas. (Μουσικο – θεατρικό Interactive Ancient Bar Theater) ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020 και θα πάει… Αναμένονται το Εγένετο Ρεμπέτικο (μουσικοθεατρική αναβίωση) και οι παραστασιακές εκδοχές των «Σαλωμών» και των «Μαμάδων».
Διαβάστε ακόμα:
Ο Παρφές, ένα σύγχρονο παραμύθι για τον σχολικό εκφοβισμό!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου