Μενέλαος Τζαβέλλας: "Νιώθω το βάρος της ιστορικής και θρησκευτικής εκπροσώπησης της χώρας μου στο εξωτερικό"

Αποκλειστική συνέντευξη του σκηνοθέτη Μενέλαου Τζαβέλλα στο Fairytales και τον δημοσιογράφο Νίκο Κολίτση

Ο σκηνοθέτης Μενέλαος Τζαβέλλας συνδυάζει αρμονικά τη θρησκευτική και ιστορική οπτική ενός ύμνου για τη Σμύρνη, με αποκορύφωμα το "Δάκρυ της Παναγίας", με σύμμαχο ψυχής και πνεύματος τον ίδιο τον Θεό, γιατί "...όταν ο άνθρωπος έχει σύμμαχο Τον Θεό και αφήνεται Στη Θεία Πρόνοια, ξεπερνάει τους κινδύνους και οποιαδήποτε μορφή απελπισίας και δεν τα βάζει με Τον Θεό".

«Όταν   ο   άνθρωπος   έχει   σύμμαχο   τον  Θεό  και   αφήνεται   στη Θεία  Πρόνοια, ξεπερνάει τους κινδύνους και οποιαδήποτε μορφή απελπισίας», έχετε πρόσφατα δηλώσει. Πού  οφείλεται η  θρησκευτική σας πίστη και ποιους κινδύνους έχετε ξεπεράσει, εντός κι εκτός θεάτρου, με σύμμαχο τον Θεό;

Η θρησκευτική  μου  πίστη  οφείλεται όχι μόνο στις αρχές, αξίες και παραδόσεις με τις οποίες μεγάλωσα και πάντοτε με θέρμη υπηρετώ αλλά και στην εγγενή και πηγαία βεβαιότητα της ψυχής μου για την ύπαρξή Του. Αυτό οδηγεί στην πλήρη εμπιστοσύνη στον Θεό και τη μεγάλη αγάπη προς Εκείνον, που θυσίασε τη ζωή Του για χάρη της δικής μας σωτηρίας. 

Ο άνθρωπος, όταν αφήσει τον εαυτό του στα χέρια του στοργικού πατέρα του, του Θεού, τότε γαληνεύει, γιατί γνωρίζει ότι ο Θεός θα οδηγήσει την ψυχή του, με τον καταλληλότερο τρόπο, στην πνευματική πρόοδο και προκοπή του. Ακόμα κι αν περνά δυσκολίες, χαίρεται, γιατί γνωρίζει ότι τίποτα δεν είναι ικανό να τον βλάψει και να τον χωρίσει από Την Αγάπη του Χριστού. Για να επιτρέψει ο Θεός να συμβεί κάτι, σημαίνει ότι έχει το σχέδιό Του για τον καθένα, γι' αυτό και ελπίζει σ' Αυτόν και νιώθει ασφαλής στο λιμάνι Της Αγάπης Του. Όταν ο άνθρωπος έχει σύμμαχο Τον Θεό και αφήνεται Στη Θεία Πρόνοια, ξεπερνάει τους κινδύνους και οποιαδήποτε μορφή απελπισίας και δεν τα βάζει με Τον Θεό. Αντίθετα, αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις να υπηρετεί Το Θέλημά Του.

Η  θεατρική  παράσταση «Το  Δάκρυ  της Παναγίας», που συνθέτει  αρμονικά  δύο διαφορετικές πτυχές της  Ιστορίας, αυτής του Θείου Δράματος με τον  μαρτυρικό διωγμό  των  Ελλήνων από την πολύπαθη Σμύρνη, θα  μπορούσε   να   αποτελέσει πολύτιμη θεατρική παρακαταθήκη για τους μαθητές και τις μαθήτριες των Λυκείων όλης της χώρας, ανεξάρτητα από το θρήσκευμα και τις πεποιθήσεις τους. Eίναι κάτι που έχετε σκεφτεί και αν ναι, πώς θα μπορούσε αυτό να γίνει στην πράξη;

Η παράστασή μας "ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ, ένας ύμνος για τη Σμύρνη", όντως πιστεύω ότι αποτελεί πολύτιμη θεατρική παρακαταθήκη για τους μαθητές και τις μαθήτριες των Λυκείων όλης της χώρας, ανεξάρτητα από το θρήσκευμα και τις πεποιθήσεις τους. Είναι στα άμεσα σχέδιά μας η παράσταση να παρουσιαστεί στους μαθητές και τις μαθήτριες των Γυμνασίων και των Λυκείων αλλά και στα  Κέντρα Νεότητας των Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδας.

«ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ… 

ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ»

του Θανάση Σταυρόπουλου 

Σκηνοθεσία Μενέλαος Τζαβέλλας

ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ

Τετάρτη 20:30 

Η συμμετοχή σας στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, ως Υποψήφιος του Δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων στον νομό Ηλείας, από όπου έλκεται την καταγωγή σας, είναι μία επιλογή ευθύνης με πολιτιστικό πρόσημο ή ένας φόρος τιμής στον τόπο της καταγωγής σας, για τον οποίο είστε περήφανος;

Είμαι απόγονος της  μεγάλης ιστορικής οικογένειας των Τζαβελλαίων, που έχει προσφέρει πολλά στο έθνος μας. Θεωρώ την τοπική αυτοδιοίκηση έναν θεσμό βαθύτατα Δημοκρατικό, καινοτόμο όσο και αναπτυξιακό, εφόσον προάγει την ορθή διακυβέρνηση των τοπικών κοινωνιών και τους δίνει τη δυνατότητα της αυτο-οργάνωσης όσο και της αυτοδιαχείρισης. 

Η ανάπτυξη, για να πραγματοποιηθεί, χρειάζεται αναπτυξιακό πλαίσιο, πρωτοβουλίες και κυρίως επενδύσεις. Συνέπεια αυτών αλλά και ζητούμενο, είναι η ΟΡΘΗ λειτουργία του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η συμμετοχή μου στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, ως Υποψήφιος του Δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων, είναι μία επιλογή ευθύνης με πολιτιστικό πρόσημο και ένας φόρος τιμής στον τόπο της καταγωγής μου, για τον οποίο είμαι  περήφανος.

Μακριά από χρώματα και κόμματα σε μια προσπάθεια να δω τον Δήμο Ανδρίτσαινας-Κρεστένων που ονειρεύομαι, που ονειρεύεται ένας νέος άνθρωπος είμαι για χρόνια μάχιμος στα κινήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις αξίες της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Βιώνοντας και ο ίδιος τα οξυμένα προβλήματα της καθημερινότητας, έχω πλήρη συνείδηση των κρίσιμων προβλημάτων που αντιμετωπίζει μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας στον Δήμο μας και θέλω με ανιδιοτέλεια να προσφέρω στη δύσκολη προσπάθεια για δώσουμε όλοι μαζί ξανά τη λάμψη και την ανάπτυξη που χρειάζεται. 

Η ευρύτερη περιοχή του Δήμου μας έχει τον Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα που είναι χτισμένος στα τέλη του 5ου π.Χ. αιώνα (420-400), είναι έργο του αρχιτέκτονα Παρθενώνα Ικτίνου και είναι αφιερωμένος στον Θεό Απόλλωνα. Εδώ και είκοσι χρόνια έχει χάσει το φως και την ελπίδα για την ορθή ανάδειξη και προβολή του. 

Βασική επιδίωξή μου είναι η ανάδειξη της μεγάλης θεατρικής μας παράδοσης και η δημιουργία ενός  Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος στον Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα. Θέλω να συμβάλλω και συστρατεύομαι σε αυτή την κοινή προσπάθεια πέρα από κόμματα με μοναδικό στόχο έναν Δήμο με ένα ΝΕΟ ΑΥΡΙΟ.

Aν σας ζητούσε η Πολιτεία, μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού, να μεταφέρετε τη θεατρική παράσταση στον κινηματογράφο, πώς θα αντιδρούσατε και ποια θα ήταν η απάντησή σας;

Θα ήταν ευχής έργον να ζητούσε η Πολιτεία και πιο συγκεκριμένα το Υπουργείο Πολιτισμού να γίνει μεταφορά της θεατρικής παράστασης στην μεγάλη οθόνη, γιατί είναι μια παράσταση που πραγματεύεται σπουδαία ιστορικά γεγονότα τα οποία συνδέει άρρηκτα με τη θρησκεία μας. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η παράσταση ζητήθηκε να περιοδεύσει στον απόδημο Ελληνισμό σε Αμερική και Γερμανία.

Μας έχει αγκαλιάσει πολύ η Εκκλησία της Ελλάδας και εδώ θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη στήριξή τους που στο πλαίσιο αυτό έχει γίνει σχετικά πρόταση η παράστασή να μεταφερθεί και στον κινηματογράφο. Οψόμεθα να γίνει και η ανάλογη πρόταση από την Πολιτεία.

Sofianna Paidousi (Σοφιάννα Παϊδούση)

                        Kid 's book author

Ποια προσωπική ανάγκη ευγνωμοσύνης και ανταπόδoσης στη δόξα της Παναγίας, σας  ώθησε  να   επιλέξετε   αυτό   το   έργο   και  σε  ποια  ιστορικά   και   θρησκευτικά μονοπάτια σκέφτεστε να κινηθείτε θεατρικά στο μέλλον;

Το έτος 2003 είχα ένα πολύ σοβαρό τροχαίο ατύχημα. Καθώς πήγαινα το Πάσχα στο χωριό μου, το Δραγώι Ηλείας, το αυτοκίνητό μου “έφυγε” σε πλαγιά βουνού, ανατράπηκε και καρφώθηκε στο βουνό. Τότε έζησα ένα μεγάλο θαύμα. Ένα Χέρι με τράβηξε από τα χέρια και τα πόδια και με έβγαλε έξω από το αμάξι σε άριστη κατάσταση χωρίς ούτε μία γρατζουνιά.

Αντίκρισα με τα μάτια μου τη Θεία Χάρη της Παναγίας. Ήταν Μεγάλο Σάββατο και ώρα 12 το μεσημέρι, η Πρώτη Ανάσταση του Κύριου μας, οπότε από τότε είχα την ανάγκη να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στη  Δόξα Της Παναγίας. Αυτό επιχειρώ με το ανέβασμα του συγκεκριμένου έργου. Θεατρικά αυτή την περίοδο ετοιμάζω, επίσης, δύο άλλα ιστορικά και θρησκευτικά  έργα.... αλλά για αυτά θα μιλήσουμε στο μέλλον.

Πόσο μπορεί να σας «στιγματίσει» θετικά ή  αρνητικά η επιλογή της ηθοποιού Γεωργίας  Ζώη,  που υποδύεται, για πρώτη φορά στην παγκόσμια  ιστορία του θεάτρου τη  «Μήτηρ  του   Χριστού»;  (εσάς αλλά και την ίδια την  ηθοποιό). Προβληματιστήκατε ποτέ αν αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο κριτικής και αντιπαράθεσης;

Δεν μπορεί κανένα ρόλος να στιγματίσει αρνητικά τη σπουδαία ηθοποιό, Γεωργία Ζώη, γιατί έχει αφήσει παρακαταθήκη με τις ερμηνείες της. Είναι μία ηθοποιός με παγκόσμια εμβέλεια. Δεν προβληματίστηκα ποτέ αν αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο κριτικής και αντιπαράθεσης. 

Η Γεωργία Ζώη είναι η πρώτη στη Ιστορία του παγκόσμιου θεάτρου που ενσαρκώνει τη Μητέρα Θεού και η αποδοχή από το κοινό την έχει «στιγματίσει» μόνο θετικά. Προσωπικά δεν είχα φόβο, εάν με  «στιγματίσει» θετικά ή  αρνητικά… Πάντως, μέχρι στιγμής, μόνο θετικά σχόλια έχω αποσπάσει από το κοινό και τους κριτικούς θεάτρου για την παράστασή μας.

Με   την   παράσταση   να   έχει  πρόγραμμα  περιοδείας  σε  Ελλάδα και εξωτερικό, νιώθετε το βάρος της ιστορικής και θρησκευτικής εκπροσώπησης τρόπον τινά; Το Δραγώι της Ηλείας, από το οποίο κατάγεστε, «δικαιούται» να αποτελέσει σταθμό της θεατρικής περιοδείας, στο βαθμό που θα μπορούσε αυτό να καταστεί εφικτό;

Η παράστασή μας θα ταξιδέψει στο εξωτερικό μετά από την πρόσκληση της κ. Λούλας Λόη Αλαφογιάννη, Πρόεδρο του EAWC και του Μακαριοτάτου Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ.κ. Ελπιδοφόρου. Θα γίνει μια περιοδεία στις  Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και μια περιοδεία στην Ελλάδα. 

Νιώθω το βάρος της ιστορικής και θρησκευτικής εκπροσώπησης της χώρας μου στο εξωτερικό. Το Δραγώι της Ηλείας, που είναι η  γενέτειρά μου, πάντα είναι η αρχή και το τέλος σε όποιο σταθμό της ζωής μου κι όχι μόνο μιας θεατρικής περιοδείας. Επομένως σαφώς και δικαιούται να αποτελέσει σταθμό της θεατρικής  μας περιοδείας.

                      Νίκος Κολίτσης 

          (Αρχισυντάκτης)           

Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής 

(Τμήμα Φιλολογίας-ΑΠΘ), 

με μεταπτυχιακό στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. 

Αριστούχος Δημοσιογραφίας, με σπουδές Φωτογραφίας. 

Συγγραφέας, κριτικός θεάτρου (για παιδιά & ενήλικες), κινηματογράφου & λογοτεχνίας,
με συνεργασίες με έντυπο-ηλεκτρονικό τύπο πανελλαδικά.

Διαβάστε ακόμα: Χριστίνα Κουλουμπή: "Η αγάπη διευκολύνει τη δημιουργία, η δημιουργία είναι γέννηση κι η γέννηση ζωή!"

Αποκλειστική συνέντευξη της ηθοποιού, σκηνοθέτριας και σκηνογράφου στο Fairytales και τον δημοσιογράφο Νίκο Κολίτση